Kasık Fıtığı Ameliyatı

Kasık fıtığı nedir?
Karın içi organların (özellikle barsaklar) kasık bölgesindeki zayıf noktalardan dışarı çıkmaya çalışması sonucunda oluşan şişliklere kasık fıtığı denir. Karın içi organlara ait fıtıklaşma en sık kasık bölgesinde görülür ve karın duvarı fıtıklarının yaklaşık %70-75’i kasık fıtıklarıdır. Dünya genelinde her yıl 20 milyon kasık fıtığı ameliyatı yapılmaktadır.

Kasık fıtıkları erkeklerde kadınlara göre 8 kat daha sık görülür ve tek taraflı olabileceği gibi her iki kasıkta da aynı anda bulunabilir.

Kasık fıtığı neden oluşur?
Kasık bölgesi karın duvarının en zayıf noktalarından biridir. Bu bölgede bulunan kanal (inguinal kanal-kasık kanalı) içinden erkeklerde doğumdan önce testisler geçerek olması gerek yere göç eder ve kanal içinde testise giden damarlar ve spermleri taşıyan yapı ( spermatik kord) bulunur. Kadınlarda ise bu kanaldan rahmi askıda tutan bağ geçer. Doğum sonrası kapanması gereken kanal kapanmaz ya da zayıf kapanırsa zamanla buradan fıtıklaşma oluşabilir. Ayrıca kasık bölgesinde kanal dışında 2 ayrı zayıf nokta daha vardır. Bunlardan biri bacak damarı kenarındaki femoral kanal diğeri de bu yapılar üzerindeki kasık kanalı arka duvarıdır.

Tüm kasık fıtıkları benzer midir?
Kasık bölgesindeki farklı zayıf noktalardan kaynaklanan ve en sık görülen 3 çeşit kasık fıtığı vardır. Bunlar inguinal kanaldan geçen indirekt kasık fıtığı, kanaldan geçmeden iç kenarından çıkan direkt kasık fıtığı ve bacak damarı olan femoral damarların kenarından çıkan femoral fıtıktır.

Kasık bölgesindeki fıtıkların %90’dan fazlası direkt ve indirekt olandır. Femoral fıtık yaklaşık %5-7 oranındadır ve sıklıkla kadınlarda görülür.

Kasık fıtıkları genellikle tek taralı görülürken daha düşük oranda olsa aynı anda her iki tarafta da fıtıklaşma saptanabilir. Bu nedenle tek taraflı kasık fıtıklarında karşı taraf mutlaka muayene edilmelidir.

Laparoskopik ameliyat nasıl yapılır?
Genellikle genel anestezi yapılarak uyutulan hastada öncelikle göbek altı ya da üstünden küçük bir kesi ile karına girilir ve buradan karbondioksit gazı verilerek karın şişirilir. Yine aynı delikten kamera (teleskop) geçişine izin veren tıbbi cihaz (trokar) konulur ve organlar ekranda görünecek hale getirilir.

Kamera girildikten sonra hangi organa yönelik ameliyat yapılacaksa ona uygun diğer trokarlar girilir ve çubuk şeklinde ucu makas, pens gibi kesici ve tutucu aletler ile ameliyat yapılır.

Hangi durumlar kasık fıtığına neden olur?
Karın kapalı bir ortam olduğundan dolayı karın içi basıncı artıran tüm durumlarda organlar en zayıf nokta olan kasık bölgesinden dışarı çıkmaya çalışması sonucunda meydana gelir.

Karın içi basınç artışı nedenleri;

  • Kabızlık
  • İdrar yapma güçlüğü (prostat büyümesine bağlı)
  • Ikınarak işeme alışkanlığı
  • Kadınlarda hamilelik
  • Kronik (sürekli) öksürme
  • Kilo artışı (obezite)
  • Sportif aktivite (ağırlık antrenmanları)

Kasık fıtığı nasıl belirti verir?
Kasık bölgesinde ağrı ve şişlik hastalardaki temel yakınmadır. Ancak zaman zaman yalnız ağrı ya da ağrı olmaksızın sadece şişlik şeklinde belirti verebilir.

Kasık fıtıklarındaki şişliğin özelliği ıkınmak ve öksürmek gibi karın içi basıncını artıran durumlarda şişliğin büyümesidir. Bezen şişlik çok büyüyerek erkeklerde skrotum denilen testis derisi içine doğru iner ve ancak yatınca ya da el ile bastırıldığında kaybolur. Bazı durumlarda sırt üstü yatma ya da elle bastırma ile geri gitmez ve şiddetli ağrıya neden olur ise buna fıtık boğulması denir

Kasık fıtığı tanısı nasıl konur?
Kasık fıtıklarında çoğu zaman hastalar kasık bölgesinde ağrı ve eşlik eden şişliği fark ederek kendileri tanı koyabilirse de asıl tanı genel cerrahi muayenesi sonucunda konur.

Bazı durumlarda ağrıya neden olan ancak şişlik saptanamayan hastalarda ultrasonografi ya da MR gibi görüntüleme yöntemlerinden yararlanılarak tanı konur.

Kasık fıtığı nasıl tedavi edilir?
A. Cerrahi Tedavi:
Kasık fıtığı ve buna bağlı şikayetleri olan hastalarda asıl tedavi cerrahi olarak fıtığa neden olan açıklığın kapatılmasıdır. İlaç ya da korse ile kasık fıtığı tedavisi yapılmamalıdır. Cerrahi tedavi ile kasık bölgesindeki zayıf noktalar dikiş ve yamalar ile güçlendirilerek organların bu açıklıktan dışarı çıkması önlenir.

Geçmiş yıllarda açık yöntemle yapılan ameliyatlar artık günümüzde kapalı yani laparoskopik olarak yapılmaktadır.

B. Yakın Gözlem:
İleri yaş, yüksek ameliyat riski taşıyan bireyle, şikâyete sebep olmayan ve kişinin günlük aktivitelerini bozmayan bazı kasık fıtıkları cerrah ve hastanın ortak alacağı bir karar ile yakından gözlemek şartıyla takip edilebilir.

Ameliyat olacak hastalarda anestezi seçimi nasıl olmalıdır?
Kasık fıtıklarında ameliyat genel anestezi veya spinal yani bölgesel anestezi ile yapılabilmektedir. Hangi tip anestezi olacağı öncelikle hastanın tercihi olmak üzere cerrahinin nasıl olacağı (açık-kapalı) ve anestezi uzmanının değerlendirilmesi sonucunda belli olur. Genel anestezi için yüksek riskli hastalarda spinal anestezi tercihi öne çıkmaktadır.

Kapalı ameliyatlar nasıl yapılmaktadır?
Geçmişte fıtık ameliyatları sadece açık yöntem yani kasık kanalı üzerinde yapılan yaklaşık 8-10 cm kesi ile yapılırken günümüzde 3 adet 0.5-1 cm uzunluğundaki kesiklerden girilen özel cihazlar ve video yardımıyla kapalı (laparoskopik) olarak yapılmaktadır. Kamera ile ekrana yansıtılan fıtıklaşma işleme uygun el aletleri ile giderilmekte ve yama takviyesi yapılmaktadır.

Hangi ameliyatı tercih etmeliyim: Açık onarım? Laparoskopik onarım?
Güncel cerrahi pratikte giderek artan oranlarda laparoskopik ameliyatlar yapılmaktadır. Laparoskopik ameliyatlar daha küçük kesi, daha az ağrı ve işe erken dönme gibi birçok avantajı barındırmaktadır. Sporcular ve iki taraflı fıtık hastalarında ideal yöntemdir.

Uzun dönem sonuçlarına bakıldığında açık yöntem kadar etkili olduğu ve avantajları nedeniyle açık yöntemden üstün değerlendirildiği klinik çalışmalarda gösterilmektedir.

Kasık fıtığı ameliyatının tehlikesi var mıdır?
Cerrahi teknik ve anestezi bilimindeki ilerlemeler ile birlikte değerlendirildiğinde bu ameliyatlar (açık-kapalı) oldukça güven ile yapılmaktadır. Fıtığın durumu, hastanın mevcut rahatsızlıkları, kullandığı ilaçlar ve eski ameliyatlarına bakarak risk değerlendirmesi yapılmaktadır.

Kasık fıtıklarında acil ameliyat gerekir mi?
Kasık fıtıklarında acil ameliyat fıtık boğulması (sıkışması) olduğunda gereklidir. Fıtık boğulması; zayıf noktadan dışarı çıkan karın içi organın elle bastırmakla ya da yatmakla kaybolmamasına denir. Bu duruma karın ağrısı, büyük abdest yapamama bulantı ve kusmanın eşlik etmesi halinde barsak tıkanıklığı olduğu anlaşıldığından acil ameliyatla düzeltilmesi gerekir.

Ameliyat sonrası ne zaman normal hayata dönülebilir?
Ameliyatı hangi yöntemle olduğunuza bağlı olarak değişmekle beraber ameliyat sonrası ilk gün hastaneden taburcu olursunuz. Bireysel farklılıklar ve yapılan işin türüne göre (masa başı- kuvvet gerektiren işler) değişmekle beraber ameliyat sonrası 5-7. Günde ameliyat öncesi çalışma düzenine dönülebilir.